Het slaat in als een bom in het Amerikaanse medialandschap: na de Trump-kritische Stephen Colbert moet nu ook latenightshow-host Jimmy Kimmel het veld ruimen op tv. In Nederland zal niet iedereen hen kennen, maar hun status in de VS is vergelijkbaar met die van Arjen Lubach hier. De vrijheid van meningsuiting staat op het spel, waarschuwen collega's en mediavakbonden.
Het nieuws over Kimmel was een schok voor Greg Shapiro, opgegroeid in de VS en sinds 1994 komiek bij de groep Boom Chicago in Amsterdam. Niet in het minst omdat het nieuws hem persoonlijk raakt. "Het voelt beangstigend", zegt hij. "Wat je hierdoor krijgt, is zelfcensuur. Ik maak ook video's op YouTube. Mag dat straks nog? Moet ik gaan zwijgen over wat er in de VS gebeurt, of niet? Mag ik straks nog de VS in als mijn moeder ziek is?"
Shapiro ziet het als een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting, zelfs al staat die in marmer gebeiteld in de Amerikaanse grondwet. "Die hele grondwet lijkt voor Trump iets te zijn wat hem in de weg zit. Wat is de volgende stap? De grondwet opschorten zodat er volgend jaar geen tussentijdse verkiezingen zijn? We blijven er grappen over maken met Boom Chicago, maar ik maak me wel zorgen."
Die zorgen gaan ook over de zakelijke belangen die mogelijk een rol hebben gespeeld bij de beslissing van ABC om Kimmels show te cancelen. "Erg verontrustend", zegt historicus en Amerika-kenner James Kennedy. "Het bedrijf Nexstar, dat verantwoordelijk is voor tientallen ABC-zenders, wil toestemming van de regering-Trump om nieuwe zenders te kopen. Dan moet je niet in een kwaad daglicht staan bij Trump."
Kennedy ziet een patroon ontstaan in de VS. "Dat mensen uit financieel belang meegaan met de politieke druk om shows te cancelen. Dat is natuurlijk wel het begin van censuur."
Zeker is dat er weinig liefde is in het Witte Huis voor Kimmel. Na de aankondiging deze zomer dat de show van Stephen Colbert zou stoppen, zei Trump al: Kimmel is next. "Je ziet hierin ook de sterke politisering van alles. Er was ook wel echt vijandschap tussen Kimmel en Trump. Kimmel liet het niet na om Trump neer te zetten als een totaal ongeschikte en gevaarlijke persoon."
De vraag is of dat genoeg reden is om de hele show van de buis te halen. "De Republikeinen hebben kritiek op de cancelcultuur van links. Maar dit is ook cancelen. Trump zegt zelf dat Kimmel gecanceld is. Dus het is niet consequent, je kunt hem op zijn minst hypocrisie verwijten."
Politicoloog Mariken van der Velden ziet parallellen met andere landen waar de persvrijheid steeds verder is aangetast, zoals Rusland en Hongarije. "Je kunt dat zien als een soort afbrokkeling. Je ziet eerst kruimels die worden losgepeuterd, maar die kunnen ervoor zorgen dat in een keer hele rotsblokken naar beneden gaan denderen. In de VS zijn het ook nu nog kruimels, maar de rotsblokken komen dichterbij."
De VS heeft een heel sterke democratie, benadrukt Van der Velden, maar wel met een achilleshiel. "Trump heeft niet veel egards voor democratische instellingen, of het nu om rechters gaat of de pers. En je ziet nu dat de persvrijheid hier in het geding is."
De polarisatie in het land speelt daarbij volgens de politicoloog een hoofdrol. "Mensen geloven in hun eigen narratief en zullen geneigd zijn feiten om te buigen", zegt ze.
Een heel gevaarlijke ontwikkeling, zegt van der Velden, die in de VS nauwelijks een precedent kent. "Voor zo'n sterke polarisatie moet je heel ver terug. Collega's die ik erover spreek hebben het over de periode rond de Amerikaanse burgeroorlog. Dat geeft wel een beetje aan wat er aan de hand is en hoe ernstig het is."
Kickbokser Badr Hari heeft een werkstraf van 24 uur gekregen voor het mishandelen van zijn ex-vriendin. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie na berichtgeving door Het Parool. Ook krijgt Hari een contactverbod opgelegd en moet hij een schadevergoeding betalen.
De 40-jarige vechtsporter heeft zijn ex-vriendin meerdere keren mishandeld. Eén mishandeling vond plaats in september vorig jaar. Hij zou zijn ex-partner, in het bijzijn van hun kinderen, in haar gezicht hebben geslagen. Na een andere mishandeling, afgelopen februari, werd Hari opgepakt. Hij zat toen drie dagen vast.
Het OM bood Hari twee weken geleden een strafbeschikking aan, wat inhoudt dat de zaak wordt afgedaan zonder tussenkomst van een rechter. De kickbokser kreeg twee weken de tijd om bezwaar te maken. Dat heeft hij niet gedaan, waardoor de straf nu definitief is geworden, laat het OM weten.
Hari is eerder veroordeeld voor een aantal geweldsmisdrijven in het Amsterdamse uitgaansleven. In 2015 kreeg hij twee jaar cel opgelegd vanwege meerdere mishandelingen.
Het bekendste incident was de zware mishandeling van Koen Everink. De kickbokser sloeg de zakenman op een feest in Amsterdam in elkaar.
In diezelfde strafzaak werd Hari ook verdacht van het mishandelen van een ex-vriendin, maar daarvoor werd hij vrijgesproken. Het ging toen om iemand anders dan nu.
Hari gold in het begin van deze eeuw als een van de beste kickboksers ter wereld in het zwaargewicht. De Amsterdammer, die onder Marokkaanse vlag uitkomt, wist sinds 2015 echter geen partij mee te winnen. Na een nederlaag in 2023 keerde hij niet meer terug in de ring, al kondigde hij nooit officieel zijn afscheid van het kickboksen aan.
Aan de Amstel in Amsterdam is vanochtend een zeehond gespot. Het dier lag op een steiger bij een roeivereniging bij park Somerlust.
Jonna Muller is lid van die vereniging en was vanochtend bezig met een krachttraining toen ze het beest zag liggen. "Hij zat gewoon te chillen op de hoek van het vlot", zegt ze tegen AT5. "Ik zag gelijk dat het een zeehond was."
Muller belde de dierenambulance, die zeehondencentrum Pieterburen op de hoogte bracht. Een zeehond in binnenwateren is zeldzaam, maar niet ongebruikelijk, zegt een woordvoerder van Pieterburen. "Er zwemt veel snoekbaars en paling, en dat eten ze graag."
Vorige week nog werd in het Merwedekanaal, nabij het centrum van Utrecht, een zeehond gezien. De woordvoerder van het zeehondencentrum zegt dat de kans klein is dat het nu om hetzelfde dier gaat.
Omdat de zeehond in de Amstel niet gewond is en verder gezond lijkt, grijpt Pieterburen niet in. "Wel is het belangrijk dat mensen afstand houden en hem met rust laten."
Frankrijk kampt met grote politieke en economische problemen: een torenhoge staatsschuld, een overheid die al jaren te veel uitgeeft en grote politieke en maatschappelijke onrust over de bezuinigingen.
Het kunnen ingrediënten zijn voor een diepe nationale en Europese crisis, zoals we ruim tien jaar geleden zagen in Griekenland. Staan we aan de vooravond van een nieuwe eurocrisis? Beleggers en de Europese Commissie lijken nog niet in paniek.
Toch liegen de problemen in Frankrijk er niet om. Al jaren behoren de uitgaven van de Franse overheid tot de hoogste van Europa. Het begrotingstekort schommelt tussen de 5 en 6 procent, ver boven de Europese limiet van 3 procent. De staatsschuld blijft de komende jaren groeien omdat de Franse regeringen er niet in slagen te snijden in de kosten.
Frankrijk is niet het enige land met een hoge staatsschuld, maar nu de rentes oplopen is de Franse regering steeds meer geld kwijt aan het betalen van de rentes op de staatsschuld. Daarbij helpt het ook niet dat de Franse economie slechts een minieme groei laat zien.
Voor kredietbeoordelaar Fitch is de slechte staat van de overheidsfinanciën reden om de kredietwaardigheid van Frankrijk te verlagen. Een andere aanwijzing dat er zorgen zijn is de rente op de 10-jaarsleningen van Frankrijk. Op dit moment betaalt Frankrijk zo'n 3,5 procent aan rente, ongeveer even veel als Italië.
Toch is er nog geen paniek te merken bij beleggers. "Beleggers zien het probleem maar accepteren dat dit niet snel wordt opgelost en ze zien niet direct risico's dat dit probleem zich verspreidt naar andere landen", zegt Elwin de Groot, macro-econoom bij de Rabobank.
De relatief rustige houding van beleggers heeft volgens Harald Benink, hoogleraar economie aan de universiteit van Tilburg, nog een andere reden. "Beleggers gaan ervan uit dat de ECB Frankrijk wel te hulp zal schieten door Franse schulden op te kopen."
Ook zouden andere EU-landen Frankrijk kunnen helpen zoals ze jaren geleden Griekenland en Portugal steunden tijdens de eurocrisis, door bijvoorbeeld goedkope leningen aan te bieden. "Sinds de crisis in 2010/2011 is er veel veranderd. De EU heeft ervan geleerd en heeft meer instrumenten om hiermee om te gaan", zegt De Groot.
"Het is in Brussel publiekelijk nog opvallend stil over de Franse financiën maar achter de schermen hoor je de ongerustheid wel degelijk. Wie je ook spreekt, iedereen benadrukt dat de tweede economie van de EU 'trop gros pour faire faillite' is, te groot om failliet te gaan. Daar zouden álle landen last van krijgen en dat moet voorkomen worden.
Frankrijk houdt zich al tijden niet aan de afgesproken EU-regels en de politieke impasse in het land baart extra zorgen. Die leidt ertoe dat de bezuinigingen en hervormingen die nodig zijn om wél te voldoen aan de EU- afspraken, er niet komen.
Het land zit sinds vorige zomer op 'het Europese strafbankje', de Europese Commissie heeft aanbevelingen gedaan om de financiële situatie te verbeteren. Over een maand moet Frankrijk de begroting voor komend jaar inleveren in Brussel. Het is onzeker of het land dat voor elkaar krijgt.
Morgen zijn de EU-ministers van Financiën bij elkaar in Denemarken. De situatie in Frankrijk staat niet op de agenda, maar in de wandelgangen zullen ze die zeker bespreken, want er moet echt iets gebeuren".
Of de hulp van de ECB en de andere EU-landen er gaat komen, zal afhangen van de hervormingen die Frankrijk zal doorvoeren. Als de meerderheid in het Franse parlement zich blijft verzetten tegen een hogere pensioenleeftijd en niet snijdt in andere overheidsuitgaven, verwacht Benink niet dat er bij andere landen genoeg politieke steun zal zijn om het land te hulp te schieten. Vooral omdat het om hele grote bedragen kan gaan. "Frankrijk is misschien is too big to fail maar ook too big to save", zegt Benink.
De komende tijd zal de politieke situatie in Frankrijk dan ook aandachtig in de gaten worden gehouden door beleggers en politici in binnen- en buitenland. "Als het complete politieke chaos blijft dan kan het moeilijk zijn om Frankrijk te hulp te schieten en dan kunnen beleggers het vertrouwen verliezen", aldus Benink.