NRC: kabinet versoepelde stikstofregels speciaal voor Schiphol

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof, VVD) heeft de afgelopen jaren de stikstofregels versoepeld voor luchthaven Schiphol, ondanks een negatief advies van haar hoogste stikstofambtenaar. Schiphol kon hierdoor makkelijker een natuurvergunning krijgen, waardoor het aantal vluchten niet verlaagd hoefde te worden. Dat meldt NRC op basis van interne documenten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), die zijn opgevraagd voor milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB).

Deskundigen zeggen tegen de krant dat de vergunning waarschijnlijk niet standhoudt bij de rechter. Andere bedrijven kunnen geen aanspraak maken op de versoepeling.

De versoepeling draaide onder meer om negen boerenbedrijven in de buurt van de luchthaven, die Schiphol begin vorig jaar aankocht. Uit de documenten blijkt dat Schiphol de hoeveelheid stikstof die werd bespaard werd doordat de boerderijen stopten, volledig mocht gebruiken om de eigen uitstoot aan stikstof te compenseren. Er werd door de overheid niet gecontroleerd of er geen natuurgebieden in de omgeving zijn die eerst moeten herstellen, hoewel dat wel vereist wordt door Europese regelgeving. Andere Nederlandse bedrijven worden daar wel aan gehouden.

Vertraging

Bovendien bleken de ambtenaren van het ministerie, in opdracht van de minister, bewust traag te werken aan een nieuwe natuurvergunning, waardoor de luchthaven langer met een hoge uitstoot kan wegkomen. Toen de natuurvergunning uiteindelijk werd verleend aan Schiphol, afgelopen herfst, hield het ministerie er al rekening mee dat daar juridische procedures van natuurclubs tegen zouden komen. "De verwachting is dat dit zeker anderhalf jaar oplevert", schrijven de ambtenaren aan Van der Wal.

De coulance voor de luchthaven komt voor een groot deel voort uit zorgen bij het ministerie over het mogelijk verdwijnen van vluchten en daarmee ook werkgelegenheid. In het ernstigste geval zouden door de strengere stikstofregels zowel het aantal vluchten als banen gehalveerd worden, zo wordt gewaarschuwd in de vrijgegeven documenten.

Onderzoeker omgevingsrecht Ralph Frins noemt de strategie van vertraging van het ministerie tegenover NRC "kwalijk". "Je hebt je aan de wet te houden, zeker als rijksoverheid."

Ten minste 4 doden na Russische raketaanval op school in Odesa

Bij een Russische raketaanval op Oekraïense havenstad Odesa zijn minstens 4 doden gevallen. Ook raakten ten minste 32 mensen gewond, van wie zeven nog in levensgevaar verkeren. Dat melden lokale bestuurders.

Volgens gouverneur Oleh Kiper van de regio Odesa kwam er na de aanval ook nog een man om door een hartaanval, veroorzaakt door de raketaanval. Onder de gewonden zijn een vierjarige, die in levensgevaar verkeert, een ander kind en een zwangere vrouw.

De slachtoffers vielen in en rond een schoolgebouw dat een particuliere rechtenopleiding huisvest, in een park nabij de zee. Daar gaan ook veel toeristen en inwoners van de stad regelmatig wandelen. "Monsters, beesten, tuig. Ik weet niet wat ik er meer over moet zeggen", zo reageert burgemeester Hennadi Troechanov van Odesa via sociale media. "Mensen komen daar voor een wandelingetje, worden beschoten en vermoord."

Clustermunitie

Een ooggetuige zegt tegen persbureau Reuters dat het schoolgebouw geraakt werd toen de raket werd onderschept door luchtafweer: "ik zag hoe de raket neergehaald werd, daarna werd onze deur opengeblazen gingen de ruiten trillen. En toen zag ik het gebouw in brand staan."

Een woordvoerder van de Oekraïense marine zegt op Telegram dat het schoolgebouw werd geraakt door een ballistische Iskander-raket, die lastiger te onderscheppen is dan veel andere raketten. De raket was geladen met clustermunitie, die berucht is om de vele slachtoffers die het maakt.

CBS: 1 op 9 jongeren kreeg afgelopen jaar jeugdzorg

Vorig jaar kregen zo'n 474.000 Nederlandse jongeren een of meerdere vormen van jeugdzorg, ongeveer 1 op de 9 jongeren tot 23 jaar oud. Dat is een stijging van 10.000 jongeren sinds 2021, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), oftewel een stijging van 2,2 procent.

De stijging wordt volgens het CBS vooral verklaard doordat meer tienermeisjes van 12 tot 18 jaar hulp kregen, en dan vooral hulp in de lichtere categorie 'jeugdhulp zonder verblijf'. Dat is hulp bij psychische of gedragsproblemen waarbij de jongere thuis blijft wonen, en individuele therapiesessies of groepssessies bijwoont. Afgelopen jaar kreeg bijna 18 procent van de tienermeisjes deze vorm van hulp.

Jongetjes in de basisschoolleeftijd krijgen deze vorm van jeugdhulp nog vaker: ongeveer 22 procent van de jongens tussen 8 en 12 jaar oud, een percentage dat de afgelopen drie jaar stabiel bleef.

Veruit de grootste groep jongeren in de jeugdzorg maakt gebruik van zulke jeugdhulp zonder verblijf: 447.000 mensen, oftewel 94 procent van het totaal.

Minder opnames en voogdijschappen

Hoewel het totaal aantal jongeren in de jeugdzorg toenam, meldt het CBS dat er juist een daling te zien was in de ingrijpender categorieën van zorg: het aantal jongeren in de jeugdhulp met verblijf (opname in pleeggezin of zorginstelling) nam af met 5 procent, het aantal ondertoezichtstellingen (waarbij het gezag van de ouders wordt beperkt) nam af met 15 procent. Ook het aantal voogdijschappen (waarbij het gezag van de ouders wordt afgenomen) liep terug met 10 procent. Waardoor deze dalingen komen, meldt het CBS niet.

Opvallend is volgens het CBS dat het aantal jongeren in de jeugdzorg binnen Nederland enorm verschilt, van meer dan 15 procent van de jongeren in Tiel en Veendam tot minder dan 6 procent in onder meer Schiedam, Maassluis en Raalte. Volgens het CBS kan dit komen door sociaal-economische verschillen tussen gemeentes, maar ook doordat elke gemeente de jeugdzorg anders organiseert.

OM past beleid aan na afluisteren Van Lienden en journalisten

Het Openbaar Ministerie (OM) past vanaf komende woensdag zijn regels aan voor het afluisteren van verdachten, als blijkt dat er ook journalisten deelnemen aan de gesprekken die zij voeren. Vanaf 1 mei moet in dat geval altijd een rechter-commissaris vooraf toestemming geven voor het afluisteren en opnemen van de vertrouwelijke gesprekken. Een rechter-commissaris is een rechter die in de gaten houdt of het onderzoek van het OM rechtmatig verloopt.

Aanleiding voor het gewijzigde beleid is een gesprek dat verslaggevers van online magazine De Correspondent in 2022 voerden met de drie voormalige bestuurders van de Stichting Hulptroepen Alliantie, over de omstreden 'mondkapjesdeal'. Vorig jaar bleek dat dat gesprek door het OM was afgeluisterd, omdat er toen al een strafrechtelijk onderzoek liep naar Sywert van Lienden en zijn zakenpartners. Hoofdredacteur Rob Wijnberg van De Correspondent vond dat een schending van de journalistieke bronbescherming, en zei naar de rechter te stappen.

Het OM liet destijds in een reactie weten dat het afluisteren niet tegen de journalisten was gericht, maar alleen tegen de verdachten, en dat de officieren van justitie pas kort van te voren wisten dat er ook journalisten zouden deelnemen aan het gesprek.

'Vragen opgeroepen'

Maar, zo zegt het OM nu, "de gang van zaken heeft onder meer bij journalisten vragen opgeroepen", en dus worden de regels verscherpt: niet alleen moet de rechter-commissaris nu toestemming geven voor het afluisteren, ook de hoofdofficier van justitie en het College van procureurs-generaal, de leiding van het OM, moeten van te voren akkoord gaan als er journalisten betrokken zijn bij afgeluisterde gesprekken.

Wijnberg zegt in een reactie tegenover persbureau ANP blij te zijn met de veranderde regels, maar zijn rechtszaak tegen het OM wel voort te zetten. "Het beleid mag dan worden aangepast, het is nog steeds niet uitgesloten dat journalisten in gesprek met bronnen worden afgeluisterd." Wanneer de zaak dient, is niet bekend.

<
1